avonturen

Onder de kerstboom lagen drie grote cadeau’s. Eén ervan was voor mij: een bon voor 2 nachten Schiermonnikoog om te werken aan m’n boek en/of vakantie. Ik ging meteen na de kerstvakantie, vanuit de stilte, aan het werk op m’n lievelingsplek in de natuur!

Meer foto’s
Zodra ik er was verwachtte ik helemaal verbonden m’n voeten te kunnen volgen, net zoals de vorige keer. Het tegenovergestelde gebeurde. Ik wist niet wat ik wilde en voelde me onrustig. Ik las de ontvangen feedback van m’n meelezers en wandelde wat over het eiland. Aan het einde van de tweede dag besloot ik om de volgende dag m’n laptop dicht te laten en de hele dag te gaan wandelen. Ik was nu immers op Schier! Vanaf dat moment sloeg alles om. Ik genoot volop van de natuur en de hele dag scheen de zon. Ik maakte prachtige nieuwe foto’s. Zo bleek werken aan m’n boek wandelen en fotograferen te zijn. De foto’s zijn een geweldige aanvulling op wat ik al had. Er komen nu twee keer zoveel foto’s in het boek.

Een cadans
Vorige week toen ik veel ruimte had gemaakt om aan m’n boek te werken, ontstond de cadans van het boek. Ergens had ik het al eens zo voor me gezien en nu was het er opeens. De natuurfoto’s die samen met de interviews, gedichten en persoonlijke reflecties een ritme vormen: gedicht, natuurfoto, portretfoto, interview, reflectie, natuurfoto en dat dan 11 keer. 66 kunstwerkjes, omsloten met een start en afronding.

Een belangrijke stap om het ritme te ontdekken was om te delen wat ik had, zodat ik via de feedback en door er zelf opnieuw naar te kijken, de ‘flow van het boek’ kon ontdekken. Nu voelt het rond en kan ik het tekstueel en grafisch afmaken.

Duurzaam drukken
Ook kon ik nu de stap naar een drukker zetten en werden de eerste twee lezingen over het boekavontuur ingepland. Waar ik erg blij mee ben is dat het mogelijk is om het boek volledig duurzaam, craddle-to-craddle, te laten drukken! Zo krijgt de verbondenheid met de natuur ook daarin zijn plek.

‘En je boek dan?’, vroeg Andrea me tijdens een bijeenkomst van Groeikracht, een wijze-ondernemende-vrouwen-netwerk in Deventer. Ik deelde m’n ideeën voor een nieuw filmproject en de onzekerheden die ik erbij ervoer. Ik voelde twijfel of het me zou lukken alle onderdelen die ik zou verzamelen tot één geheel te kunnen maken, tot iets wat ik zou willen delen ‘met de wereld’ en zocht daarvoor een verhaallijn. En dat was precies waar ik nu met m’n boek tegenaan liep! Hoe kreeg ik al die mooie interviews en ervaringen onderweg in een mooi verhaal, in een boek. ‘Dat ga je dan weer tegenkomen’, voegde ze er aan toe. Ja natuurlijk! Ik was dit boekavontuur aangegaan, ook om er een geheel van te maken om te delen en wel in de vorm van een boek.
En voor ik de film ga maken, en een nieuwe ontdekkingstocht in stap, ga ik de laatste etappes van het boekavontuur aflopen. De etappes waar ik juist ook zo nieuwsgierig naar ben!
JA, ik ga het boek nu afmaken! 🙂

Meeleesmaatje
Tijdens diezelfde Groeikracht-bijeenkomst opperde Sarai het idee van een meelezer. Ik was al een tijdje aan het broeden op wie ik daarvoor zou vragen, want dat was wat me inderdaad enorm zou helpen. Door haar vraag wist ik dat zij dat was! En zo zit ik nu met de eerste ruwe versie uitgeprint naast me in de Pipowagen achter in onze tuin te werken aan het boek. Terwijl dezelfde versie nu ook bij Sarai ligt. En dat voelt enorm rijk.

Mist verdiepen & tijd maken
Ondertussen was me een bericht van bevriend pionier Bruno van den Elshout opgevallen. Hij deelde in zijn nieuwsbrief in augustus: “Zonder tekort te doen aan al het moois dat de voorbije jaren brachten: die alomvattendheid mis ik inmiddels al een tijdje.” In de vorige nieuwsbrief schreef ik al iets over de mist die ik ervoer bij het in de wereld zetten van iets nieuws: NieuwsgierigerWijs. En nu ervoer Bruno na het in de wereld zetten van zijn New Horizons, ook mist. Dat maakte me nieuwsgierig naar hoe hij dit beleefde en ben ik blij dat ik hem daarover mag komen interviewen voor het boek.

En hoe kan ik dat mooier doen dan door eerst mee te wandelen met Bruno’s wekelijkse ‘Tijd maak je maandag’ aan zee, wat me al langer leuk lijkt eens mee te maken. Ik begin nu zelf ook de week vaak al wandelend langs de IJssel en ervaar hoe waardevol het is hier een vast moment voor te hebben en de week zich als het ware uit te laten kristalliseren in dat stille moment. En nu ga ik dit mee beleven aan zee, met degene die mij ertoe inspireerde en wel komende maandag 16 oktober. Iedereen die ook nieuwsgierig is en tijd wil maken kan trouwens meelopen. Je bent elke maandag om 9 uur van harte welkom aan de waterpomp, het eindpunt van lijn 12, tegenover Duivelandsestraat 77, 2583 KM Den Haag om mee te wandelen.

Met enige regelmaat zoek ik ook wat langer de rust en ruimte op. Zo trok ik begin september voor 2 dagen de natuur in met een tentje op m’n rug. Ik ervoer het plezier van m’n eigen pad wandelen en aan de Vecht te kamperen. Lees het verhaal.

Vorig jaar november startte ik m’n boekavontuur met een vuur en eerste interview. Een jaar lang reisde ik langs allerlei mensen en plekken als ingrediënten voor een boek over het banen van nieuwe paden en hoe je dat doet. Het avontuur was rond, ik had een jaar gereisd en allerlei mooie mensen gesproken en nu was het tijd om daarop terug te kijken en eens te kijken of en wat voor boek het aan het worden was. Dorien wist een mooie plek en ik een fijne werkstructuur. De Wadwerkweek was geboren en met 11 vrouwen trokken we naar Friesland om allemaal aan ons eigen project te werken en tussendoor te ontmoeten en samen te zijn.

De eerste ochtend neem ik alle tijd om eens terug te kijken op het afgelopen half jaar. Een collega wadwerker is aan het tekenen. Daar heb ik ook zin in. Ik teken de avonturen die ik het afgelopen jaar heb beleefd. Ik ontdek dat er veel bomen voorkomen op m’n tekening. De natuur is een belangrijk ingrediënt. Terwijl ik rustig aan het tekenen ben komt huisgenoot Marieke met twee koppen koffie uit de gemeenschappelijke ruimte aanlopen, of ik ook zin heb. JA en wel precies op dat moment. Het voelt als een cadeau en het blijkt het begin van een week vol cadeaus ontvangen en uitdelen, steeds moeiteloos en op het juiste moment. Een week vol stilte, heerlijk eten, gezelligheid, mooie gesprekken, en bovenal een inzicht wat m’n hele boekavontuur veranderde.

Op de tweede dag voel ik onrust. Eigenlijk al voor vertrek voel ik een druk om de drie dagen die ik heb om aan m’n boek te werken optimaal te besteden. Ik wil voortgang maken. Ik wil iets produceren. Maar vooral wil ik waarmaken wat ik me een jaar geleden had voorgenomen. In de lunchpauze wandel ik langs het wad. Het is prachtig. Wat een rust, wat een ruimte. Het plan om in een cafeetje met uitzicht op het wad aan m’n boek te werken valt in het water. Er zijn hier helemaal geen cafeetjes met uitzicht op het wad. Ik rijd terug naar onze stek.

Als ik aankom lopen deel ik met een collega-wadwerker m’n ervaring en dat ik in bad een structuur ga bedenken voor m’n boek. En direct legt zij de vinger op de zere plek. Ik weet niet meer precies wat ze zei, maar ik voel dat ik vanuit een prestatie aan m’n boek aan het werken ben en dat dat niet is wat ik wil. Niet vanuit een drang tot presteren maar vanuit liefde en met plezier wil ik delen wat ik heb ontdekt tijdens m’n avontuur. Er valt een last van m’n schouders, de ontspanning slaat toe, en inspiratie wordt m’n maatje. De hoofdlijnen van het boek ontstaan met natuurfoto’s en de portretten. Er begint iets te ontstaan! Ben jij ook benieuwd naar het eindresultaat en wil je m’n project steunen, dan kun je het boek voorbestellen! En zodra het er is, ergens op een plek, kun je het in ontvangst nemen.

Naar de overkant wil ik. Overal is water. Waar kan ik de duinen wel bereiken? Twee andere wandelaars vertellen me dat het niet mogelijk is. Ik dacht een soort ‚duinrug’ te zien waarover het zou kunnen. Zij vertellen me dat het misschien kan als ik eerst nog veel verder ga. Hmm ik ga het toch proberen. Het voelt fijn om zelf de ervaring op te doen. Nu ik eenmaal van het gebaande pad af ben, wordt het steeds makkelijker en leuker. Een natte neus (van m’n schoen) heb ik inmiddels ook al gehaald. En toch blijkt er te veel water om over te kunnen steken. Er ligt een diepe geul. Ik vraag me af waarom ik eigenlijk naar de duinen wil. Ik kijk om me heen en realiseer me dat ik meer midden in de ongerepte natuur eigenlijk niet kan zijn en meer alleen ook niet. Het is hier fantastisch. En de zon is ook nog gaan schijnen na een flinke bui eerder op m’n pad. Ik fotografeer in het rond. Aan de noordkant ontkom ik niet aan mijn schaduw. Ik maak met mijn arm een brug over het water wat ik oversteken wil. Terwijl ik rondkijk lonkt er weer een mogelijk ‚paadje’ om over te kunnen steken, van graspol naar graspol. Ik waag de sprong en kom weer iets verder. Ik loop alleen weer vast. Oke nu ga ik echt terug besluit ik.

Nu ik besloten heb weer terug op het gebaande pad te gaan val ik bijna en raak ik verstrikt in allemaal struiken. Even een pas op de plaats. Ja ik ben teleurgesteld dat het me niet is gelukt. Dat gevoel vraagt om ruimte. Zodra ik het me realiseer is er letterlijk ook weer ruimte. Tussen de struiken door doemt weer de prachtige eindeloosheid en uitgestrektheid op.

Wanneer volg ik de mooiste en fijnste richting in het moment en wanneer ga ik doelgericht op iets af? Op Schiermonnikoog voel ik de sterke aantrekkingskracht van een doel. Ik heb een baken gezien en wil daarheen, daar begint de ongerepte natuur van Schier. De aantrekkingskracht is zo sterk dat ik een mooi bospad wat naar links leidt, van m’n route af, letterlijk links laat liggen.

Op het kruispunt voelt het bospad als de meest aantrekkelijke richting. Het ziet er prachtig uit en voelt fijn. Ik laat me altijd graag leiden in het moment erop vertrouwend dat ik dan vanzelf uitkom op allerlei bijzondere plekken die iets voor me betekenen. Ik voel nu dat ik via deze ‘omweg’ niet het stuk kan ontdekken wat ik graag wil. Daarmee ontdek ik de waarde van doelgericht zijn en ook hoe snel ik me daar doorgaans vanaf laat leiden door mooie dingen die ik onderweg tegenkom. Nu op dit kruispunt voel ik dat doelgerichtheid belangrijk voor me is. Het vraagt een bepaald soort aanwezigheid van me om dit te kunnen voelen, om te kunnen voelen wanneer doelgerichtheid belangrijk is en wanneer juist niet. En dan is alles eigenlijk heel helder, elk moment.

Hoe doe jij dat? Hoe ga jij om met doelgerichtheid en je laten leiden in het moment? Ik hoor het graag.

Ik had zin om er even een paar dagen tussenuit te gaan, om even alleen te zijn met mezelf. Schiermonnikoog voelde goed: natuur, stilte, strand, zee, eiland. Open ging ik er eind januari naar toe, benieuwd naar wat er zou ontstaan. Het werden drie hele bijzondere dagen waarop ik nieuwe paden baande in de natuur en allerlei waardevolle ervaringen opdeed. In het boek gaan deze ook zeker terugkomen. Hier alvast twee ervaringen onderweg:

En toen was ik alleen
Op station Deventer zwaaien m’n man en zoontjes van 1 en 3 jaar me uit. Het is een rommelig afscheid met twee kindjes onder de indruk van de trein en ik die ze met volle aandacht gedag wil zeggen en tegelijkertijd de trein in wil voor hij wegrijdt. We zwaaien door het raam. En weg ben ik. Ik voel me onrustig. Wat ga ik doen en waarom ook alweer? Ik reis naar Leeuwarden en vanuit daar neem ik de bus naar Lauwersoog. In Dokkum stappen de laatste twee medepassagiers uit en ben ik alleen. Het voelt gek. Ik realiseer me dat ik me een vreemde voel en denk dat de buschauffeur zich afvraagt wat ik helemaal alleen op Schiermonnikoog ga doen. Ik realiseer me dat hij dat vast niet denkt en het me ook helemaal niet uitmaakt. Opeens voel ik een enorme kracht en een geluksgevoel. Wat ben ik blij dat ik dit gewoon doe, omdat ik hier heel veel zin in heb, open, zonder plan, het onbekende tegemoet.

Een oneindige leegte
We komen aan op Schier en ik voel me ontspannen. Er hoeft helemaal niks meer. Alle spanning van de heenreis en het loskomen van m’n gezin is verdwenen. Ik heb er zin in. Ik neem de bus naar het dorp en koop bij de VVV een kaart van het eiland. Ik loop wat rond en dan kan ik inchecken bij het hotel. Ik blijk de enige gast te zijn voor deze eerste nacht. Ik drop m’n spullen en ga met m’n camera op pad. Het eiland verkennen. Na het kopen, schrijven en posten van een kaartje voor m’n kinderen, nog net voor de lichting van half 3, word ik aangetrokken door het wad. Ik loop de dijk aan de zuidkant op en wauw wat is het mooi! Op het wad ligt ijs en sneeuw:

‚Wat is avontuur voor mij?’, vraag ik me af nadat ik zojuist in een cafeetje in Deventer het boek Trekhaak gezocht van Tjerk de Ridder en Peter Bijl uitgelezen heb. ‚Een boek maken’, popt als antwoord in me op.

reisgenoten 
‚Waarover gaat je boek?’, vraagt Marja me de volgende dag, terwijl we langs de IJssel wandelen. Ik heb haar nog maar net ontmoet en verteld over m’n ervaring de dag ervoor. ‚Over verhalen van mensen die nieuwe paden banen’, vertel ik. Marja blijkt redacteur te zijn en biedt spontaan aan de redactie van het boek te doen. Bijzonder voor iemand die ik nog maar een half uur ken. Opeens is dit boek ’geboren’, of in elk geval het avontuur om het te maken, de reis.

Ik vertel er Bas, een bevriende collega, over aan de telefoon. Hij biedt aan kritische meelezer te zijn. Ook mailt hij me de gegevens van een pionier die ik zou kunnen interviewen: zijn broer. Hij schrijft erbij: ‚Doe wat je hart je ingeeft.’ En dat is precies waar mijn reis over gaat. M’n hart volgen, m’n nieuwsgierigheid achterna gaan.

eerste stappen 
En nadat ik van Linda, een andere collega, een rake recensie in m’n mailbox ontvang voor een boek wat ik zou kunnen schrijven, kan ik er niet meer om heen: ik ben een boek aan het maken, en er zijn al drie mensen bij betrokken. Op naar de volgende stap. Die zet ik letterlijk: ik besluit wekelijks te gaan wandelen.

Al wandelend ontdek ik dat ik de volgende stappen al heel lang weet: in gesprek gaan met twee bijzondere vrouwen: Jooske, de vroedvrouw die bij de geboorte van ons tweede kindje was, en Jetske, initiatiefneemster van een bijzondere basisschool: de Ontdekkingsreis. Daar ben ik al tijden nieuwsgierig naar. Zij zijn voor mij het voorbeeld van vrouwen die nu de ‚nieuwe tijd’ creëren, binnen de huidige systemen van zorg en onderwijs. Ik wil graag hun verhalen opschrijven, om ervan te leren, en er anderen mee te inspireren.

Ik maak een globaal plan bij een startvuur en zeg ‘ja’ tegen dit onbekende avontuur.